Propylene en Butylene Glycol, wat is het verschil?

Propylene Glycol (PG) en Butylene Glycol (BG) worden zeer vaak in cosmetische producten gebruikt.

Het zijn zeer werkzame ingrediënten die in lichte mate de huidvochtigheid verhogen en andere werkstoffen helpen de huid binnen te dringen. Toch zijn er heel wat cosmetica-websites die oproepen om beide ingrediënten te vermijden waarbij alles uit de kast wordt gehaald om u bang te maken. De ene website kopieert daarbij ongecontroleerd de informatie van de andere, zodat het zich als een virus over het internet verspreidt.

Maar klopt deze informatie wel? Moet u zich als consument zorgen maken indien uw cosmetische producten één van deze ingrediënten bevat? Soms is door de bomen het bos niet meer te zien. Daarom zochten wij het voor u uit.

We toetsten deze ingrediënten aan drie belangrijke criteria: toxiciteit (giftigheidspotentieel), cancerogeniteit (kankerpotentieel) en allergeniciteit (allergiepotentieel).

1. Toxiciteit (giftigheidspotentieel).

Paula Begoun, die een cosmetica-website onderhoud met informatie over cosmetische ingrediënten, maakt al deels komaf met de negatieve beoordelingen van PG en BG. Zij schrijft:

"They (deze websites, TM) further point out that the Material Safety Data Sheet (MSDS) on propylene glycol warns users to avoid skin contact because systemically (in the body) it can cause liver abnormalities and kidney damage. As ominous as this sounds, it is so far from the reality of cosmetic formulations that almost none of it holds any water or poses real concern. It is important to realize that the MSDS sheets are talking about 100% concentrations of a substance. Even water and salt have frightening comments regarding their safety according to their MSDSs. In cosmetics, propylene glycol is used only in the smallest amounts to keep products from melting in high heat or freezing when it is cold. It also helps active ingredients penetrate the skin. In the minute amounts used in cosmetics, it is not a concern in the least. Women are not suffering from liver problems because of propylene glycol in cosmetics."

Bron:
http://www.cosmeticscop.com/

Producenten van ingrediënten zijn verplicht om van elke stof die op de markt komt een Material Safety Data Sheet (MSDS) op te stellen. Het gaat daarbij telkens om de 100% pure stof, onverdund. Op dit MSDS moeten alle mogelijke schadelijke bijwerkingen worden vermeld, ook al komen ze zeer zelden voor. Dit wordt ook massaal gedaan, al was het maar om dure processen te vermijden als het eens mis zou gaan, net zoals op de bijsluiters van medicijnen die al vele levens hebben gered.

Nu staat er op de MSDS van PG en BG, net zoals bij zeer veel andere stoffen, dat ze toxisch kunnen zijn indien ze onverdund worden opgedronken. Daarbij kan dan schade ontstaan aan de lever en het centraal zenuwstelsel. De eigenlijke boodschap is dus: drink deze stoffen nooit onverdund. Iets anders staat er niet.

Een vergelijking met de MSDS van alcohol maakt duidelijk hoe we dit moeten begrijpen. Daarin staat immers net hetzelfde als bij PG en BG: een grote hoeveelheid 100% zuivere alcohol drinken kan dodelijk zijn, of de lever en het zenuwstelsel aantasten. Dit plaats alles toch in een juist daglicht?

U zult het hopelijk met mij eens zijn dat de hoeveelheid alcohol in een glaasje wijn of bier deze dramatische gevolgen helemaal niet heeft. En dat alcohol pas giftig wordt bij zeer grote dosissen én als het opgedronken wordt. We spreken dan ook van alcoholgebruik en alcoholmisbruik om het onderscheid duidelijk te maken.

Belangrijk om te weten is ook dat BG een stof is die in het lichaam voorkomt. Het menselijke lichaam heeft verschillende enzymen om ermee aan de slag te gaan en om het om te zetten in onder meer gamma-Hydroxybutyric acid (GHB). En dat is ook weer een lichaamseigen ingrediënt. Dus geen reden tot bezorgdheid. Enkel serieuze overdosissen in het bloed kunnen schadelijk worden. Maar dat geldt eigenlijk voor alle stoffen. In cosmetica wordt als huideigen verzorgende stof bijv. ook cholesterol gebruikt. Dat zit ook in het bloed, en het hoort er ook te zitten ('goede cholesterol') maar een teveel wordt dan weer schadelijk. Zo is alles een kwestie van dosis. Juiste dosis = gezond; overdosis = schadelijk. Komt nog bij dat butylene glycol en GHB in dit geval niet of nauwelijks in het bloed komen omdat het niet oraal wordt ingenomen.

Een overdosis door cosmetica is dus uitgesloten. Die wordt eigenlijk enkel vastgesteld bij alcoholici, omdat ook alcohol door dezelfde enzymen moet worden afgebroken. En bij overdaad zijn er niet genoeg enzymen meer om ook nog eens BG om te zetten, waardoor er een probleem kan ontstaan met de stofwisseling. Maar zoals gezegd: dan spreken we over randgevallen. Bij mensen met een tekort aan de genoemde enzymen zou het bij orale inname wel tot reacties kunnen leiden (geen allergie, wel intoleranties). Het komt idd voor, en het wordt in de vakliteratuur ook beschreven, maar het is wel zeer zeldzaam. En zoals u al kunt vermoeden; dat is dan meestal bij mensen die ook al geen alcohol verdragen.

Aangezien PG en BG al helemaal niet bedoeld zijn om op te drinken, maar in cosmetische producten worden gebruikt in concentraties die zeer klein zijn, is er op het vlak van giftigheid helemaal geen reden tot bezorgdheid.

2. Cancerogeniteit (kankerpotentieel).

Roep "kanker!", en je zaait paniek. Maar er is in dit geval totaal geen grond voor. Ook hier kunnen we Paula Begoun volgen als ze schijft:

"The U.S. Department of Health and Human Services, within the Public Health Services Agency for Toxic Substances and Disease Registry, “studies have not shown these chemicals [propylene or the other glycols as used in cosmetics] to be carcinogens” (Source:
www.atsdr.cdc.gov)."

3. Allergeniciteit (allergiepotentieel).

Alle stoffen, zowel natuurlijke als synthetische, en dus ook alle cosmetische ingrediënten, hebben een verschillend allergiepotentieel. Dat is hun vermogen (potentie) om een contactallergie te veroorzaken. Enkel huideigen stoffen, dus stoffen die van nature al in de menselijke huid voorkomen, hebben een allergiepotentieel dat gelijk is aan 0. Dit betekent dat zij niet door het immuunsysteem worden aangevallen en dus ook geen allergie kunnen veroorzaken.

De meeste cosmetica-ingrediënten hebben een laag of zeer laag allergiepotentieel, wat betekent dat een allergie erop weliswaar niet 100% uit te sluiten valt, maar dat het toch zeer zelden voorkomt. Er zich zorgen over maken is dan ook niet echt nodig.

Waar men zich best wel zorgen over maakt zijn de stoffen die een hoog allergiepotentieel hebben. Dat betekent dat ze relatief vaak tot een contactallergie leiden. Een contactallergie leidt tot vroegtijdige huidveroudering, en blijft voor dat bepaalde contactallergeen bovendien levenslang bestaan.

Deze stoffen vermijden is dan ook een wijze beslissing, aangezien niemand op voorhand kan weten of de allergie zal ontstaan.

Wat is nu het allergiepotentieel van PG en BG?

Het allergiepotentieel van PG is hoog (zie onder meer de informatiefolder "allergie voor cosmetica" van het AMC op:
http://www.huidarts.com/

Het allergiepotentieel van BG is 0. Zoals al vermeld, komt Butylene Glycol al van nature in het lichaam voor, is dus een huideigen stof, en kan om die reden geen contactallergie veroorzaken.

Lees ook over het enzym "butylene glycol dehydrogenase":
http://en.wikipedia.org/wiki/(R,R)-butanediol_dehydrogenase, en
http://en.wikipedia.org/wiki/Gamma-hydroxybutyrate: "GHB is naturally produced in the human body's cells".


Wie de huid niet ziek wil maken, kan dus best Propylene Glycol vermijden. Niet omdat het giftig is of kanker veroorzaakt, maar wel omdat allergieën erop steeds vaker voorkomen.

Butylene Glycol daarentegen is ten zeerste aan te bevelen. BG is immers niet toxisch, veroorzaakt geen kanker, verhoogt de huidvochtigheid waardoor werkstoffen beter de huid indringen, en is bovendien een lichaamseigen stof.

Copyright DR. BAUMANN COSMETIC.